System gaszenia mgłą wodną
[artykuł ekspercki przygotowany przez firmę SUPO-CERBER Sp. z o.o. || http://www.supo.com.pl/]
Już od zarania dziejów woda była stosowana, jako główne medium gaśnicze i mimo wprowadzenia szeregu innych rozwiązań, nadal pozostaje zasadniczym środkiem gaśniczym zarówno w działaniach straży pożarnej jak i automatycznych systemach gaśniczych. Jednak wpływ wprowadzania nowych technologii gaśniczych wymusił opracowanie efektywniejszych sposobów wykorzystania wody dla tychże celów. Zacznijmy jednak od początku…
Obowiązek stosowania stałych urządzeń gaśniczych
Obowiązek stosowania stałych urządzeń gaśniczych wodnych reguluje §27 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów. Zgodnie z tym rozporządzeniem stosowanie stałych urządzeń gaśniczych związanych na stałe z obiektem, zawierających zapas środka gaśniczego i uruchamianych samoczynnie we wczesnej fazie rozwoju pożaru, jest wymagane w:
- archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych,
- muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Państwowej Straży Pożarnej,
- ośrodkach elektronicznego przetwarzania danych o znaczeniu krajowym.
Punkt 2 § 27 ww. rozporządzenia mówi natomiast o tym, że zastosowanie stałych samoczynnych urządzeń gaśniczych wodnych jest wymagane w:
- budynkach handlowych lub wystawowych:
- jednokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni powyżej 8 000 m2,
- wielokondygnacyjnych, w strefie pożarowej zakwalifikowanej do kategorii zagrożenia ludzi ZL I o powierzchni powyżej 5 000 m2,
- w budynkach o liczbie miejsc służących celom gastronomicznym powyżej 600,
- budynkach użyteczności publicznej wysokościowych,
- budynkach zamieszkania zbiorowego wysokościowych.
Nie wolno zapomnieć o tym, że w strefach pożarowych i pomieszczeniach wyposażonych w stałe urządzenia gaśnicze mogące mieć wpływ na zdrowie ludzi ( np. systemy gaśnicze gazowe) należy zapewnić warunki bezpieczeństwa dla osób przebywających w tych pomieszczeniach, zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi tych urządzeń( pkt.3. § 27) [1]. Ponieważ woda jest stosowana do gaszenia pożarów od wieków i nie przynosi żadnych negatywnych skutków na życie i zdrowie ludzi stosowanie stałych urządzeń gaśniczych wodnych jest w pełni bezpieczne.
Charakterystyka stałych urządzeń gaśniczych wodnych
Odpowiednio dobrany i wykonany system gaśniczy w sposób efektywny przyczyni się do podwyższenia bezpieczeństwa pożarowego obiektu budowlanego. Systemy gaszenia pożarów wymagają koordynacji i powiązania w jedną niezawodną całość wielu technik i urządzeń, spełniając wymagania scenariuszy pożarowych w sposób automatyczny.
Prawidłowe zaprojektowanie instalacji gaśniczej stanowi jedną z najważniejszych rzeczy wpływających na skuteczność tych urządzeń. Od projektanta wymaga się szerokiej wiedzy dotyczącej właściwości i parametrów kropli wody istotnych z uwagi na zastosowania gaśnicze oraz wieloletniego doświadczenia przy projektowaniu instalacji gaśniczych w celu dokonania najlepszego wyboru typu instalacji, tak by w najkrótszym czasie stłumić, ugasić pożar oraz aby zminimalizować skutki po pożarowe.
W celu określenia parametrów projektowych Stałego Urządzenia Gaśniczego typu mgłowego, jak i sposobu jego aktywacji należy bardzo dokładnie przeanalizować zagrożenie pożarowe.
Klasyfikacja stałych urządzeń gaśniczych
- urządzenia tryskaczowe
- urządzenia zraszaczowe
- urządzenia mgłowe
Tryskacze czy mgła wodna?
Efektywna ilość wody, potrzebnej do ugaszenia pożaru w wypadku tryskaczy wynosi 2-4%. Rozwiązaniem dla problemu dużego zużycia wody oraz poprawy skuteczności tłumienia pożarów jest nowoczesna instalacja przeciwpożarowa na mgłę wodną, gdzie ze względu na bardzo małe średnice kropel, efektywność udziału wody wynosi 70-80%.
Para wodna, powstała w skutek odparowania kropel wody, bardzo skutecznie wypiera tlen z otoczenia pożaru, czyli tak zwanej strefy spalania, i obniża jego stężenie do 15-16%. Przyjmuje się, że z 1 litra (1dm3) wody otrzymujemy 1680 dm3 pary wodnej, co skutkuje bardzo skutecznym i szybkim wyparciem tlenu (czas spadku stężenia tlenu z 21% do około 16% wynosi niecałą minutę).
Stężenie tlenu powyżej 13% jest dla człowieka stosunkowo bezpieczne pod względem inhalacyjnym, w krótkim czasie ekspozycji, co powoduje iż warunki na miejscu zdarzenia pozwalają na bezpieczną ewakuacje osób znajdujących się w strefie pożaru. Tak niskie stężenie tlenu może wystąpić tylko w strefie pożaru lub jego bliskim otoczeniu, w zależności od odległości od strefy spalania, stężenie to rośnie i tak w odległości 5m może ono wynosić około 18-19%, co z punktu ewakuacyjnego nie stwarza zagrożenie dla ludzi pod względem inhalacyjnym.
Należy także zaznaczyć fakt, iż krople wody wiążą się z powstałym w procesie spalania dymem, powodując jego opadanie, co zmniejsza zadymienie strefy pożaru zwiększając tym samym widoczność podczas ewakuacji.
W przeciwieństwie do instalacji tryskaczowych, instalacje mgłowe są zdolne do ugaszenia rozwiniętego pożaru, przy czym efekt zalania całej strefy pożaru zmniejsza się kilku bądź kilkunastokrotnie. Jest to bardzo ważna cecha, która pozwala na stosowanie instalacji przeciwpożarowych na mgłę wodną w zakładach produkcyjnych i magazynach, gdzie ze względu na wyżej wspomniany „efekt zalania” instalacje tryskaczowe lub zraszaczowe spowodowałyby ogromne straty w wyniku zalania maszyn oraz składowanych materiałów.
Charakterystyka systemów gaszenia mgłą wodną
- Mgła wodna wypiera tlen, pochłania ciepła oraz zatrzymuje promieniowanie cieplne.
- Mgła wodna ogranicza rozwój pożaru poprzez zwilżenie strefy sąsiadującej z pożarem.
- Mgła wodna tłumi pożar, redukuje jego moc i przeciwdziała jego ponownemu rozwojowi.
Podział systemów gaszenia mgłą ze względu na sposób gaszenia:
- system gaszenia miejscowego – projektowany i instalowany w celu ochrony wybranego obiektu, poprzez dostarczenie rozpylonej mgły wokół „zagrożenia” w przestrzeni zamkniętej lub na wolnym powietrzu,
- system całkowitego wypełnienia – projektowany i instalowany w celu całkowitej ochrony poprzez jednoczesne zadziałanie wszystkich dyszy w zamkniętej przestrzeni.
Mgła wodna – zasilanie wodne oraz media rozpylające
Każdy system na mgłę wodną powinien mieć minimum jedno automatyczne zasilanie wodne. Ilość wody musi zaopatrzyć największą pojedynczą przestrzeń chronioną lub grupę przestrzeni, przy założeniu jednoczesności zadziałania więcej niż jednej sekcji. W zależności od zastosowania projektowana ilość wody powinna zasilać system przez minimum trzydzieści minut działania.
Dla systemów wstępnie zaprojektowanych inżynieryjnie ilość wody powinna wystarczyć do minimum dwukrotnie dłuższego zadziałania instalacji gaśniczej niż podczas testów ugaszenia pożaru. Zasilanie wodne dla systemów na mgłę wodną powinno odpowiadać co do jakości źródłu wody pitnej pod względem rozdrobnionych i rozpuszczonych ciał stałych.
Pompy zasilające systemy na mgłę wodną powinny być automatycznie sterowane. Wydajność zasilania pomp ssących powinny być wystarczająca do przekroczenia wymagań dotyczących zarówno natężenia przepływu jak i ciśnienia określonych w obliczeniach hydraulicznych o minimum 10% dla obydwu wartości przez wymagany okres. Rurociąg odprowadzający wodę z pomp do instalacji mgłowej powinien być wyposażony w przyłącze testowe z zaworem oraz powinien mieć możliwość instalacji urządzenia pomiaru przepływu, w celu umożliwienia dokładnego pomiaru działania pomp podczas testów.
Przeciwwskazania do stosowania systemów gaśniczych na mgłę wodną
Systemy gaśnicze na mgłę wodną nie powinny być stosowane do bezpośredniego podawanie na materiały gwałtownie reagujące z wodą lub na znaczne ilości niebezpiecznych materiałów takie jak m.in.:
- materiały reaktywne takie jak lit, sód, potas, magnez, tytan, cyrkon, uran i
- alkoksylany, takie jak metoksylan sodu/metanolan sodu
- amidy metalu, takie jak amidek sodu;
- węgliki, takie jak węglik wapnia;
- halogenki, takie jak chlorek benzoilu i chlorek glinu;
- wodorki, takie jak tetrahydroglinian litu;
- tlenohalogenki, takie jak tlenobromek fosforu (V);
- silany, takie jak tri(chlorometylo)silan;
- siarczki, takie jak siarczek fosforu (V);
- cyjanki, takie jak cyjanek metylu.
KONTAKT
Zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z firmą Supo-Cerber Sp. z o.o. w celu zaprojektowania i montażu stałych urządzeń gaśniczych.
